Aapjes en nog eens Aapjes

7 augustus 2019 - Kibale Forest National Park, Oeganda

Vannacht hebben we allebei goed geslapen. Toch loopt voor mijn gevoel zo maar ineens de wekker de wekker af. Terwijl we met ons ochtendritueel bezig zijn, horen we buiten allerlei geluiden. Ook een diep brulgeluid. Brulapen schiet door mij heen. Zeker weten doe ik het echter niet. Verder horen we het regenen buiten, dus we zijn benieuwd of het allemaal wel gaat lukken.

Om 0630 uur zitten we helemaal wakker en klaar voor de dag aan het ontbijt. Bewapend met de paraplu lopen we naar het centrale deel van de lodge….schijn bedriegt. Het is droog en het begint al benauwd te worden. Wat wij als regen horen, blijkt het vocht te zijn dat van het bladeren dak valt. Het ontbijt wordt als buffet geserveerd. Versgebakken pannenkoekjes, gekookt eitje, vers fruit, worstjes, bacon, champignons en aardappeltjes. Een klein buffetje maar je kunt je er vol aan eten. Aan tafel wordt de bestelling voor de warme eiergerechten opgenomen. Marco gaat voor een omelet met bacon en ik sla over.  Na het ontbijt pakken we onze rugzakken en tegen 0730 uur lopen we naar het bezoekerscentrum. Nadat we ons hebben ingeschreven nemen we plaats in de kleine ruimte waar een korte briefing gehouden wordt. Als alle bezoekers aanwezig zijn, krijgen we uitleg over Kibale Forest National Park en welke dieren we zouden kunnen zien. En dan gaan we op pad, de bushbush in. Op naar de chimps. Aan het begin van het pad krijgen we nog een keer uitgelegd hoe wij ons moeten gedragen wanneer we chimpansees tegen komen. Je minimaal 8 m afstand houden wanneer de dieren op de grond zijn, aap ze niet na wat geluiden betreft want dit kan agressief gedrag uitlokken, niet eten in de buurt van de dieren…dit zijn wel de belangrijkste regels waar we ons aan moeten houden. Na de briefing worden we in groepjes van 6 personen opgedeeld. Ieder groepje gaat met een eigen ranger op pad. De ranger is bewapend met een AK47. Dit is nodig voor het geval we de bosolifant tegen komen. Op dat moment moet een waarschuwingsschot worden gelost om het dier of dieren af te schrikken en weg te jagen.

Rond 0830 uur gaan we echt op pad. De temperatuur is goed. Voor ons warm rond de 20-25ºC, voor de lokalen is het fris. Kort na vertrek stoppen we even. We moeten de broekspijpen in onze sokken stoppen i.v.m. de rode mieren. Die kunnen via je broekspijpen op je been gaan zitten en dan gemeen bijten. Het pad is goed begaanbaar maar dat veranderd nog wel tijdens de route. Kort na het sokkenintermezzo staan we stil bij een om gevallen palmboom. Hij is niet zomaar omgevallen. Hij stond in de weg van de olifanten die in het bos wonen. Dit soort is wat kleiner dan de soortgenoten die op de savannes wonen. De pootafdrukken lijken in ieder geval net zo groot. Van het dier zien we alleen de schade die is aangebracht in de bush en de mest die het achter heeft gelaten.

We gaan verder het bos in, het is warm en het water staat al dik op mijn voorhoofd. Takken en bladeren zwiepen langs onze benen af. Onze broeken waren schoon, maar na een 1/2 uurtje in het bos is dat snel verleden tijd. We waren voorbereid want we hebben onze donkerkleurige broek aangetrokken i.p.v. de lichte. Valt het niet zo op. In het bos heb je geen zonnebril nodig ondanks dat de zon schijnt. Je bent bijna letterlijk omringd door bos. De ene keer is het bladeren dak wat minder dik dan de andere keer, maar je bent eigenlijk altijd wel bedekt door bladeren. Na ca 20 min houden we een korte drinkpauze. Intussen heeft Jennifer, onze ranger, contact met andere collega's. Bij de chimpanseetrekking is het zo dat er niet met spoorzoekers wordt gewerkt vanwege het feit dat de dieren zich heel snel verplaatsen. Onderwijl we bij een hele dikke boom stil staan, moeten we goed in de gaten houden of er geen mieren op ons kruipen. Dat blijkt wel zo te zijn. En het zijn geen kleine jongens. Ze laten zich lastig verwijderen, maar het lukt redelijk. De noodzaak dan wel het waarom om je broekspijpen in je sokken te stoppen, wordt meteen duidelijk. Inmiddels is de lichaamstemperatuur ook op opgelopen. Althans dat lijkt zo. Omdat het een regenwoud is waar we ons bevinden is de luchtvochtigheid vrij hoog. Dit in combinatie met het feit dat je het best warm krijgt van het lopen, we hebben een stuk langzaam maar gestaag omhooggelopen, en dat we een jas met lange mouwen aan hebben zorgt ervoor dat het water dik op mijn voorhoofd staat. Marco heeft er minder last van, maar hij heeft het ook best warm. Na een minuut of 5 geeft Jennifer aan dat we doorgaan want men heeft 1 chimp gezien.

Het pad dat we volgen kun je geen pad meer noemen, we lopen door redelijk dichtbegroeide bush naar beneden. Intussen heeft Jennifer steeds contact met haar collega. Het geluid draagt best ver en we horen de mensen van een andere groep praten. Wat wel heel grappig is dat je heel veel geluiden hoort in het bos, maar je ziet eigenlijk niks dan planten. En heel veel vlinders in hele mooie kleuren.  Zo nu en dan is het op de grond wel ontzetten druk met de mieren en zien we mierenpaadjes. En af en toe volgen we letterlijk het olifantenpaadje. Omdat de grond vrij zacht is waar deze dieren lopen, zakken zij wat dieper weg in de grond. Het is dus zigzaggen tussen de 'potholes'. Dan vraagt Jennifer of we die vreemde geur ruiken. Het lijkt een beetje op wiet, dat betekent dat de chimpansees in de buurt zijn. Ze heeft het nog niet gezegd of we zien ze al in de boom hangen. Grote en kleine apen zijn bezig met eten hoog in een hele grote boom. De stam is best breed en de takken zijn heel breed uitgewaaierd. Je weet niet waar je moet kijken. Het is lastig fotograferen. 1 omdat de zon uiteraard steeds hoger komt en 2 de dieren zijn meestal goed beschut door de bladeren. Toch lukt het om wat foto's te maken. Het is even zoeken wat de belichting betreft want het is snel te donker of overbelicht.

De apen zitten overal, dus ook wel eens recht boven je. En dat laatste kan best een uitdaging zijn. Als je eet, knoei je nog wel eens en dat valt bij de chimps dus naar beneden. En als je moet, dan moet je. Bij de chimps is dat niet anders, wat wel anders is dat ze het gewoon doen op de plek waar ze zitten dus je moet bedacht zijn op de zogenaamde Golden Shower (aan de andere kant niet zeuren want het is een regenwoud…toch ;-)) en als je helemaal geluk, of pech hebt het is maar hoe je het bekijkt, komt nummer 2 ook nog naar beneden gesuisd. Bij komend voordeel van het feit dat de apen hoog in de boom zitten, is dat je constant naar boven kijkt en je het min of meer kunt zien aankomen. Dan heb je nog net even tijd om aan de kant te stappen. Min of meer recht onder boom zaten een paar rangers op hun gemak te kletsen dan wel een dutje te doen, terwijl wij in groepjes rond om de boom op zoek waren naar het beste plekje om foto's te maken. Op eens werden ze heel snel en konden ze nog net voorkomen dat ze nat werden.

Het is best een grote groep die we zien, we schatten dat er zo'n 20-25 in de boom zitten. Er zitten al hele volwassen dieren bij, het alphamannetje is 26 jaar en erg indrukwekkend moet ik zeggen, maar er zitten ook hele jonge dieren bij die lekker speels zijn. Ook zien we op een gegeven moment een moeder met wel heel klein chimpanseetje over de takken manoeuvreren. Inmiddels heb ik mijn 'kleine' lens omgewisseld voor de grote. Kan ik ze net wat dichterbij halen. Vanavond zie ik wel wat ervan gelukt is. Eigenlijk zouden we maar een uur bij de apen blijven, maar dat is uiteindelijk ca 2 uur geworden. Wanneer we teruglopen komen we uiteindelijk op hetzelfde pad uit als waar we op de heenreis hebben gelopen. Ik vind het knap dat de ranger zonder GPS of wat dan ook de weg door het dichtbegroeide woud terug weet te vinden. We stoppen nog een paar keer om te drinken of om iets van Jennifer uitgelegd te krijgen. Tegen 1200 uur zijn we weer terug bij het bezoekerscentrum. Wat een gave ervaring was dit zeg.

Enock haalt ons op. We gaan eerst terug naar de kamer om ons op te frissen. Dat betekent even een klets water in het gezicht en over de armen en dan door voor de lunch. Een salade gevolgd door een groente wrap met pindasaus en vers fruit na. De wrap zouden we niet zo snel kiezen als we het op een kaart tegen zouden komen, maar het smaakt heel goed. Om 1345 uur moeten we terug zijn voor de swamp walk. We hebben nog een 1/2 uur de tijd, dus we lopen op ons gemak terug naar de kamer. Als we vlak bij onze kamer zijn, zien we een aantal bavianen en in 'onze' tuin zit een hele groep. Zodra ze ons zien aankomen, schieten ze weg het bos in. Een paar blijven toch achter en zoeken naar eten. Wat ze ook doen is bij de plaats waar men het afval stort en verbrand van de lodge doorzoeken naar eten en intussen slepen ze kartonnen verpakkingen mee het bos in. De mannen die hier werken, kunnen dat uiteraard weer opruimen.

Een jong mannetje vindt het toch wel leuk bij ons en houdt ons in de gaten. Hij komt zelfs op de veranda zitten. Een ander mannetje zit aan de rand van de tuin e.e.a. In de gaten te houden. Zo nu en dan hoor je wat geluiden. Moeders met de baby onder haar buik komt uiteindelijk toch niet dichterbij. Ik loop intussen nog snel even naar de receptie want daar is wifi. Marco blijft op zijn gemak nog wat lezen als hij ineens door het zijraam een mannetje naar binnen ziet gluren. Als hij Marco ziet snelt hij weg. Als ik terug ben op de kamer zitten de apen er nog steeds. Ze houden ons goed in de gaten wanneer we weer naar het centrale deel lopen om voor onze swamp walk te vertrekken.

Het beginpunt van de swamp walk ligt een kleine 10 min bij de lodge vandaan. Bernard is onze gids. Bernard legt ons uit wat vanmiddag de bedoeling is en vertelt ons ook wat we mogelijk aan wilde dieren kunnen zien. Via de doorgaande weg lopen we naar het begin van het moerasgebied voor het eerste deel van het programma. Een paar lokale kindjes komen heel vrolijk op ons afgerend. We zeggen hallo en ik doe een high five. Dat vinden ze toch wel heel erg grappig. Al giechelend rennen ze weer weg. Even verder op komen er nog een paar kindjes enthousiast zwaaiend op ons afgerend. De jongste is niet ouder dan 2 - 3 jaar schat ik zo. Hij komt heel enthousiast op mij af en ik krijg een dikke knuffel van hem. Zo schattig. Het zusje komt ook, maar die zwaait alleen. Zodra we van de harde weg af zijn, zien we weer heel veel vlinders vliegen. Intussen houdt Bernard de bosrand in de gaten op zoek naar apen en vogels. Maar het is heel erg je hoort het wel, maar je ziet het niet. Wel zien we bij een paar planten die mooi in bloei staan een kolibrie. De havik die uit het bos komt, vliegt voor ons net de snel om goed te zien. Zo in de categorie daar vliegt een vogel, maar vraag me niet welke. Bernard heeft hem wat beter gezien dan wel herkend. Ook tijdens deze trekking volgen we op een gegeven moment letterlijk het olifantenpaadje. Zo lopen we enige tijd zonder iets te zeggen, steeds luisterend of we iets horen wat duidt op een interessant dier dat in de buurt is. Op een gegeven moment wijst Bernard iets aan. Wij zien alleen grassprietjes. Schijnbaar zit er een kikker. Hier zit 'ie. Ik zie helemaal niks. Zie je dit grassprietje? Ja dat zie ik. Nou iets daar linksboven. Maar ik zie het gekke beest nog steeds niet. Dus ik probeer heel voorzichtig nog een grassprietje aan de kant te doen. En dan zie ik hem inderdaad in een flits als het beest stijf van schrik tegen mijn omhoog springt. Ik schrik me helemaal het ongans en slaak een gil. Gevolgd door een hilarisch gelach van zowel Bernard als mijzelf. Nu heb ik de apen weggejaagd zeg ik gekscherend.

Na een uur of wat zien horen we geluiden die wat anders zijn dat wat we al hoorden. Ook zien we wild takken bewegen. We lopen snel in die richting en dan zie ik een aap van de ene boom naar de andere springen. En dan springt hij weer. Hij heeft een fluffy staart en door het zonlicht kun je de kleur van de staart goed zien. Het blijkt een roodstaartmakaak te zijn. Te ver weg en vooral te snel om een foto te maken. Omdat ze heel bang zijn uitgevallen, is het lastig om ze te fotograferen.

Bij een akkerveld zien we bavianen. Deze gehaaide beesten lopen nu over het veld omdat ze weten dat de jongen die normaal in de boswachters hut zit om ze weg te jagen, niet meer aanwezig is. Nu kunnen ze zich ongestoord te goed doen aan de gewassen die zijn aangeplant. En dan zien we iets rechts van ons bewegen. Het blijken dezelfde zwart-witte apen te zijn als die we gisteren tegen gezien hebben. En het blijken zwart-witte franjeapen te zijn. Ook zitten er een paar prachtige blauwe vogels met iets van een geel kroontje bij. Gelukkig zijn de franjeapen niet zo bang aangelegd en kun je ze dus goed fotograferen. We lopen verder. Ook nu weer door dichtbegroeide stukken waarvan je denkt nou daar kun je echt niet doorheen lopen. Jawel hoor dat kan wel. Af en toe voel je de draad van een spinnenweb in je gezicht, maar ach zolang het verder geen enge kruipbeestjes zijn die T-shirt kruipen vind ik het best. Na de swamp walk zouden we ook nog naar een dorp gaan waar we tekst en uitleg zouden krijgen over de koffiebonen en het proces dat gevolgd wordt om koffie te maken. Bernard vraagt ons op een gegeven moment of we naar het dorp willen of dat we nog verder door de bush willen. We kiezen voor het laatste. Zoveel apen hebben we nog niet gezien op deze tocht en alles wat we mee kunnen pikken is mooi meegenomen.

En hup daar gaan we weer het dichtbegroeide bos in. Ondanks dat we onze jassen niet aan hebben, hebben we het super warm. En dan zien we opeens weer wat takken bewegen. Dit keer niet door de wind, maar weer een roodstaartmakaak. Gevolgd door de zwart-witte franjeapen. De makaak is snel gevlogen maar de franjeapen - het zijn er 5 in totaal -  blijven lekker in de boom op en neer springen. Het levert een paar leuke plaatjes op. We lopen verder en plotseling horen we hetzelfde geluid als dat we vanmorgen in onze kamer hoorden. Het is de brul van de franjeaap - het mannetje om precies te zijn. Het was vanmorgen dus geen brulaap, maar een franjeaap. Deze apen zijn erg territoriaal en laten dat goed merken. We vervolgen ons pad. Een paar keer zien we een miljoenpoot lopen en zich opkrullen omdat hij denkt dat hij in gevaar is.

Ineens staan we vanuit dichtbegroeid bos op een meer open stuk en zit de trekking erop. We lopen via het dorp naar de doorgaande weg. Ook nu komen er weer een paar kindjes op ons afgerend. Enthousiast zwaaiend en dit keer vragend om snoepjes. Die hebben we helaas niet. Nou denkt een van de meisjes dan loop ik toch gezellig mee en rent naar Bernard, pakt zijn hand en loopt gezellig met hem mee. Ik pak de hand van haar broertje en zo lopen we vrolijk naar de weg. Ik zie dat Bernard het meisje een flesje water geeft, wij hebben ook nog water. Dus i.p.v. een snoepje geef ik het jongetje een flesje water. Het andere flesje houden we nog even zelf. Marco zegt dat hij het flesje moet delen met de andere meisje dat intussen aan is komen rennen. Dat is geen probleem. Bernard begint keihard te lachen. Blijkt dat het meisje had gezegd dat ze we nog een flesje hadden en hadden ze eigenlijk niet hoeven delen :-).

Dan zijn we plotseling weer bij het beginpunt van onze trip. We bedanken Bernard en gaan met Enock terug naar de lodge waar we tegen 1700-1715 uur aankomen. Omdat we vanavond nog een night tour doen, inhalen wat gisteravond niet door kon gaan, kunnen we al om 1830 uur eten, want om 1930 uur moeten we naar het bezoekerscentrum. We lopen terug naar onze kamer. Even weer opfrissen en rustig aan. We horen de bosjes langs ons huisje bewegen. Dit keer zijn het geen bavianen maar de zwart-witte franjeapen. Heel grappig om te zien. Daar zowel Marco en ik zin hebben in iets hartigs, gaan we naar de bar waar we koffie en thee en een plak cake pakken. Intussen krijgen we een voorstelling van een groep lokale bewoners die een paar traditionele liedjes zingen en de daarbij horende dansen uitvoeren.

We gaan op tijd eten. Enock eet gezellig een hapje mee. Meteen na het eten gaan we naar het bezoekerscentrum. Daar krijgen kort uitleg over wat we gaan doen. En dan gaan we met de ranger die bewapend is met 2 zaklampen en een AK47  op pad. Terug de bushbush in. Dit keer opzoek naar bushbabies. Deze zitten hoog in de boom dus zodra we het bos inlopen begint de ranger al met het beschijnen van de boomtoppen want daar zitten ze graag op zoek naar lekkere hapjes. Het is aardedonker en als je overdag al goed moet opletten waar je loopt, dan is dat in het donker nog harder nodig. Op een gegeven moment krijgt Marco ook een zaklamp zodat hij beter kan zien waar hij loopt omdat hij achter aan loopt is het voor hem lastiger te zien dan voor mij omdat ik achter de ranger loop. Na ca 45 min. Zien we een Galago. Dat wil zeggen de ranger en Marco. Hij zit in een van de boomtoppen die langs de kant van de weg staan. Aangezien dit een favoriete plaats is voor deze dieren lopen we een kleine 10 min over de weg. Het verkeer dat een paar keer voorbijkomt remt netjes af als ze ons passeren en rijden daarna weer vlug door. Helaas blijken de dieren niet thuis, dat wil zeggen op de ene Galago na die Marco heeft gezien, zien we niks. Uiteindelijk gaan we terug naar de lodge. De ranger loopt mee en en passant beschijnt hij nog wat boomtoppen en dan zien we plotseling een dwerggalago. Zodra we hem spotten begint hij te bewegen en die krengen zijn snel. Maar we kunnen hem redelijk goed volgen en kunnen hem in vol ornaat zien. Het is echt een heel mooi beestje. Ook zien we op de valreep nog een groene sprinkhaan van ca 10 cm aan een sliert hangen. Zo kunnen we de night walk toch nog positief afsluiten. Ondanks dat we niet veel hebben gezien is het toch wel een hele ervaring om zo in het donker door het bos te lopen vergezeld door het geluid van cicaden en krekels.

Na een laatste drankje aan de bar, gaan we terug naar de kamer. En dan vlug onder de douche, daar heb ik mij sinds chimpansee trekking al op verheugd. Heerlijk die regendouche die we hebben. Daarna is het kleren klaar leggen voor morgen. Dan gaan we door naar het Queen Elizabeth National Park. We kunnen uitslapen….0630 uur loopt de wekker af. Heb ik tenminste alle tijd voor het ochtendritueel en het inpakken van de koffer.

Foto’s

1 Reactie

  1. Bert & Grietje Bouwmans:
    8 augustus 2019
    Wat moeten jullie toch veel afzien.
    Liefs paps en mams